امروزه از محصولات بسته‌بندی متنوعی برای عرضه تولیدات صنایع مختلف استفاده می‌شود. متالایز یکی از منحصر به فردترین محصولات بسته‌بندی است که ویژگی‌های مهمی دارد. از متالایز برای لمینت کردن سایر محصولات بسته‌بندی مانند نایلون و کاغذ استفاده می‌شود. با توجه به اینکه در ترکیب متالایز، آلومینیوم وجود دارد؛ ظاهر آن درخشان و نقره‌ای رنگ است. با این حال تفاوت‌های مهمی میان متالایز و آلومینیوم خالص وجود دارند. معمولا از فیلم متالایز برای بسته‌بندی محصولات خوراکی استفاده می‌شود. برای مثال بسته‌بندی چیپس و پفک که ظاهر براق و نقره‌ای رنگ دارد، نوعی متالایز است. در ادامه مطلب به بررسی جزئیات بیشتری از فیلم متالایز، کاربرد و روش تولید آن می‌پردازیم.
متالایز چیست؟
متالایز نوعی محصول بسته‌بندی است که از آن به صورت لمینت بر روی سایر پوشش‌ها استفاده می‌شود. ضخامت فیلم متالایز بسیار کم بوده، رنگ نقره‌ای دارد و بسیار براق است. متالایز از ترکیب پودر آلومینیوم و پلی اتیلن ترفتالات (PET) تولید می‌شود. در صنعت تولید محصولات بسته‌بندی؛ به متالایز با نام اختصاری MPET اشاره می‌شود. پوشش‌ها یا به اصطلاح لفاف‌های بسته‌بندی که با متالایز لمینت می‌شوند، از ویژگی‌های مهمی برخوردار هستند. ویژگی‌هایی که به افزایش جذابیت بسته‌بندی کمک کرده و در عین حال از سلامت محصول قرار گرفته در آن محافظت می‌کنند. بنابراین استفاده از فیلم متالایز فقط جنبه افزایش جلوه و زیبایی ندارد. پوشش‌های لمینت شده با متالایز در برابر نور، رطوبت و آب، غیر قابل نفوذ هستند. از طرفی مقاومت مکانیکی و کششی بسیار بالایی داشته و به آسانی پاره نمی‌شوند. بر همین اساس امروزه انواع پوشش بسته‌بندی مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن، کاغذ و… را با استفاده از متالایز لمینت می‌کنند.
کاربردهای متالایز
از متالایز برای بسته‌بندی محصولاتی استفاده می‌شود که به وجود آلومینیوم خالص نیاز ندارند، ولی مقدار کمی از آلومینیوم در ترکیب بسته‌بندی آن‌ها مزایای مهمی به همراه دارد. از جمله مهم‌ترین محصولاتی که با فیلم متالایز بسته‌بندی می‌شوند، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- کیک، بیسکوئیت و کلوچه
- چیپس و پفک
- مغزها و آجیل
- تخمه‌ها و تنقلات
- قهوه آماده
- حبوبات و سویا
- سس‌های تک نفره
- جعبه شیرینی
زمینه استفاده از متالایز برای بسته‌بندی محصولات مختلف، بسیار گسترده است. با توجه به اینکه متالایز در برابر آب، نور و هوا غیر قابل نفوذ است؛ از آن برای بسته‌بندی محصولات خوراکی استفاده می‌شود. البته متالایز کاربردهای دیگری هم دارد. برای مثال از متالایز در تولید ظروف یکبار مصرف، لیبل‌های پشت چسب دار، ورقه‌های کادویی و حتی تولید لباس کار عایق هم استفاده می‌شود.
روش تولید بسته بندی متالایز
همانطور که گفتیم متالایز از ترکیب آلومینیوم و پلی اتیلن ترفتالات تولید شده و بر روی پوشش‌های دیگری لمینت می‌شود. فرآیند تولید فیلم متالایز؛ متالیزاسیون نام دارد. در واقع برای تولید متالایز از رسوب‌گذاری آلومینیوم استفاده می‌شود. مراحل کلی تولید فیلم متالایز به شرح زیر است:
- آلومینیوم در شرایط خلاء، حرارت داده شده و ذوب می‌شود.
- پس از کنار رفتن منبع بخار و حرارت، آلومینیوم مذاب و بر روی یک لایه پلیمری سرد شده پخش می‌شود.
ویژگی‌های فیلم متالایز تا حدودی به آلومینیوم خالص شباهت دارد، ولی خواص آن‌ها کاملا یکسان نیستند. میزان ضخامت متالایز بسیار کمتر از فول آلومینیوم بوده و به صورت میانگین حدود 0.5 میکرومتر است.
انواع متالایز
در صنعت گسترده تولید محصولات بسته‌بندی، انواع مختلفی از فیلم متالایز وجود دارند. هر یک از فیلم‌های متالایز دارای ویژگی‌های مختص به خود بوده و برای بسته‌بندی یک یا چند محصول خاص، مناسب‌تر هستند. در ادامه مطلب به بررسی جزئیات بیشتری از انواع فیلم متالایز می‌پردازیم:
1_ متالایز روی کاغذ
بسته‌بندی بسیاری از محصولات کاغذی که به صورت روزمره با آن‌ها در ارتباط هستیم؛ دارای لمینتی از جنس متالایز است. چنین پوشش‌هایی از یک طرف کاغذی بوده و از سمت دیگر دارای لایه متالایز نقره‌ای رنگ هستند. از جمله مهم‌ترین نمونه‌های متالایز روی کاغذ می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- کاغذ کادو
- پوشش شکلات‌های تخته‌ای
- بسته‌بندی کره
- کارت ویزیت
- پوشش داخل پاکت سیگار
- جعبه شیرینی
- لایه داخلی پاکت شیر
وجود متالایز بر روی بسته‌بندی کاغذی باعث افزایش مقاومت مکانیکی پوشش، زیبایی و حفظ سلامت محصولات خوراکی می‌شود.
2_ متالایز روی سلفون
رایج‌ترین زمینه استفاده از فیلم متالایز؛ لمینت آن بر روی سلفون است. از سلفون لمینت شده با متالایز در حوزه‌های مختلفی استفاده می‌شود، ولی بسته‌بندی مواد خوراکی با این نوع پوشش، رایج‌تر است. از جمله مهم‌ترین محصولات بسته‌بندی شده با متالایز روی سلفون می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- چیپس و پفک
- کیک و بیسکوئیت
- مغزها، تخمه و آجیل
- حبوبات و خشکبار
- پاکت‌های ولودار
پوشش‌هایی که دارای یک لایه لمینت متالایز هستند؛ بخش عمده‌ای از نور آفتاب را بازتاب می‌دهند. به همین علت محصولات خوراکی در اثر برخورد نور آفتاب، فاسد نشده و سلامت آن‌ها حفظ می‌شود.
3_ متالایز پلی استر
همانطور که گفتیم متالایز از ترکیب آلومینیوم و پلی اتیلن ترفتالات تولید می‌شود. پلی اتیلن ترفتالات یا PET؛ همان پلی استر است. پلی استر یک ترکیب شیمیایی است که در صنایع پتروشیمی تولید شده و به نایلون شباهت دارد. از پلی استر برای بسته‌بندی محصولات مختلف به ویژه مواد خوراکی استفاده می‌شود. فیلم‌های پلی استر مقاومت مکانیکی بسیار زیادی داشته و در برابر آب، غیر قابل نفوذ هستند. برای جلوگیری از تاثیر نور آفتاب بر محصولات بسته‌بندی شده با پلی استر هم از لمینت متالایز استفاده می‌شود. به این ترتیب یک لایه نقره‌ای رنگ و براق بر روی فیلم پلی استر قرار می‌گیرد.
4_ متالایز پلی اتیلن
پلی اتیلن یکی از رایج‌ترین پلیمرهای مورد استفاده در صنعت تولید محصولات بسته‌بندی است. امروزه از فیلم‌های پلی اتیلنی برای بسته‌بندی مواد غذایی، بسته بندی صنعتی، تزئینی و… استفاده می‌شود. در این میان فیلم‌های پلی اتیلن لمینت شده با متالایز هم تولید می‌شوند. فیلم متالایز پلی اتیلن نه تنها ظاهر زیبا و چاپ‌پذیری خوبی دارد، بلکه مقاومت مکانیکی بالایی داشته و در برابر آب، نور و هوا نیز غیر قابل نفوذ است. در حال حاضر علاوه بر پوشش‌های بسته‌بندی، از متالایز پلی اتیلن برای تولید لیبل هم استفاده می‌شود.
5_ متالایز پی وی سی
پی وی سی هم مانند پلی اتیلن و پلی پروپیلن یک ماده اولیه برای تولید محصولات بسته‌بندی است. PVC یا همان پلی وینیل کلراید؛ نوعی پلاستیک یا در واقع ترموپلاستیک است که از ترکیب چند ماده اولیه با روان کننده، پایدار کننده و حتی رنگ تولید می‌شود. پوشش‌هایی از جنس پی وی سی مانند سلفون‌ها و شیرینگ‌ها در صنایع مختلف کاربرد دارند. در کنار این نوع لفاف‌های بسته‌بندی، فیلم متالایز پی وی سی هم تولید می‌شود. فیلم متالایز پی وی سی از لمینت شدن متالایز بر روی ورقه‌های PVC تشکیل خواهد شد. به طور کلی پوشش‌های پی وی سی یکی از بهداشتی‌ترین لفاف‌های بسته‌بندی هستند. به همین علت از آن‌ها برای بسته‌بندی محصولات خوراکی و همچنین تولید لیبل استفاده می‌شود.
قیمت لفاف متالایز به چه عواملی بستگی دارد؟
صاحبان صنایع، کارگاه‌های تولیدی و فروشگاه‌های مختلف هنگام خرید لفاف متالایز به قیمت این پوشش بسته‌بندی هم توجه می‌کنند. به نظر شما قیمت لفاف بسته‌بندی چقدر است؟ آیا قیمت فیلم متالایز تولید شده توسط همه شرکت‌ها یکسان است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم؛ خیر، قیمت لفاف بسته‌بندی همواره ثابت و یکسان نیست، زیرا تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. از جمله مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر قیمت فیلم متالایز می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- نوع زیر ساز فیلم (لایه قرار گرفته در کنار متالایز)
- ضخامت لفاف متالایز
- کیفیت مواد اولیه
- ابعاد فیلم متالایز
- تناژ سفارش
- شرکت تولید کننده
- نوع چاپ و تعداد رنگ آن
- چسب دار بودن
چاپ روی فیلم متالایز
همانطور که گفتیم معمولا از لفاف متالایز برای بسته‌بندی محصولات خوراکی استفاده می‌شود. عرضه مواد خوراکی هم باید همراه با ارائه مشخصات، تاریخ انقضاء، شرایط نگهداری و… باشد. به همین علت امروزه بر روی بسته‌بندی همه محصولات خوراکی، مشخصات آن‌ها چاپ می‌شود. بنابراین یکی از دلایل چاپ بر روی پوشش متالایز، ارائه مشخصات اصلی محصول است. با توجه به اینکه متالایز شباهت بسیار زیادی به فویل آلومینیوم داشته و ظاهر نقره‌ای و براقی دارد؛ به جذب مشتریان کمک می‌کند.
در صنعت تولید محصولات بسته‌بندی، چاپ متالایز هم انجام می‌شود. برای چاپ بر روی متالایز از رنگ‌های زمینه‌ای جذابی مانند طلایی، صدفی، نقره‌ای و… استفاده می‌شود. لفاف‌های کاغذی، پلاستیکی و حتی لیبل‌های متالایز؛ قابلیت چاپ‌پذیری خوبی دارند. بر همین اساس هر نوع طرح، رنگ و متنی را می‌توان بر روی لفاف متالایز چاپ کرد. برای چاپ بر روی متالایز از روش‌های مختلفی مانند افست، فلکسو، هلیوگراور و… استفاده می‌شود. برای افزایش جذب مشتریان بهتر است یک طرح منحصر به فرد را به کمک کارشناسان شرکت تولید کننده پوشش متالایز انتخاب کنید.
چاپ لیبل متالایز
استفاده از متالایز به تولید لفاف‌های بسته‌بندی محدود نیست. بلکه از این محصول منحصر به فرد برای تولید لیبل هم استفاده می‌شود. لیبل‌های متالایز دارای رنگ جذاب و براقی هستند و باعث جذب مشتریان می‌شوند. امروزه از لیبل متالایز برای ارائه هر نوع محصولی، اعم از خوراکی، آرایشی، بهداشتی، دارویی، تزئینی، موبایل، قطعات کامپیوتر و… استفاده می‌شود. لیبل متالایز هم مانند پوشش متالایز، چاپ‌پذیری خوبی دارد. بر روی انواع لیبل متالایز می‌توان طرح، متن و رنگ‌های دلخواه را چاپ کرد. برای چاپ بر روی لیبل متالایز هم از روش‌های مختلفی مانند افست و فلکسو استفاده می‌شود.
بسته بندی متالایز چند لایه است؟
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که هنگام ثبت سفارش و خرید پوشش بسته‌بندی متالایز مطرح می‌شود؛ تعداد لایه‌های این محصول است. امروزه بسته‌بندی متالایز را در مدل‌های دو و سه لایه تولید می‌کنند. انتخاب تعداد لایه‌های پوشش متالایز و ضخامت آن‌ها به عوامل مختلفی وابسته است. برای مثال نوع و حجم محصول مورد نظر از جمله مهم‌ترین معیارها برای انتخاب تعداد لایه‌های پوشش متالایز هستند. از طرفی بسته‌بندی متالایز را می‌توان با ویژگی‌های ساختاری متفاوت تولید کرد. امکان تولید پاکت‌های ساده، پنجره دار، کاست دار و حتی ولودار با استفاده از پوشش متالایز وجود دارد.
تفاوت متالایز با آلومینیوم
متالایز یک محصول بسته‌بندی تولید شده با استفاده از آلومینیوم است. برای تولید متالایز از مقداری آلومینیوم به همراه مواد پلیمری دیگری مانند پلی اتیلن ترفتالات استفاده می‌شود. در حالی که در ترکیب فویل آلومینیوم فقط آلومینیوم وجود دارد. ضخامت متالایز نسبت به ورقه‌های خالص آلومینیوم، بیشتر است. فویل آلومینیوم به طور کامل، نور خورشید را جذب کرده و به حفظ سلامت طولانی مدت محصول کمک می‌کند. میزان بازتاب نور خورشید توسط متالایز هم حدود 98 درصد است. مقاومت مکانیکی متالایز بسیار کمتر بوده و قیمت آن هم پایین‌تر است. به طور کلی فویل آلومینیوم و متالایز از تفاوت‌های زیر برخوردار هستند:
- ضخامت ورقه‌های متالایز کمتر است.
- مقاومت مکانیکی فویل آلومینیوم بیشتر است.
- قیمت پوشش‌های متالایز ارزان‌تر است.
- فویل آلومینیوم تمام نور خورشید را بازتاب می‌دهد.
وجود تفاوت میان متالایز و فویل آلومینیوم باعث کاهش میزان استفاده از متالایز نشده است. در حال حاضر متالایز یکی از بهترین پوشش‌های بسته‌بندی محسوب می‌شود.
کاربرد متالایز در تولید پاکت بسته‌بندی
متالایز یکی از منحصر به فردترین پوشش‌های بسته‌بندی تولید شده است. پوشش متالایز مقاومت مکانیکی مناسبی داشته، در برابر نور، هوا و آب غیر قابل نفوذ است و ظاهر زیبایی هم دارد. امروزه از فیلم متالایز برای تولید محصولات بسته‌بندی مختلفی مانند انواع پاکت استفاده می‌شود. پاکت بسته‌بندی پنجره دار، ساده، زیپ دار، ولودار و هر مدل دیگری با استفاده از پوشش متالایز تولید می‌شوند. انواع پاکت بسته‌بندی متالایز برای عرضه محصولات خوراکی، تزئینی، آرایشی، بهداشتی، دارویی و… کاربرد دارند. برای انتخاب نوع پاکت بسته‌بندی باید مشخصات محصول مورد نظر خود را بررسی کنید.
